3.2. De lettertjes onder de addertjes

3.2.2. De letter ch

A. kapstokken

1. De ch is één enkele medeklinker die /ʧ/("tsj") uitgesproken wordt.
2. Laat je niet misleiden door de Nederlandse ch ([ʃ] in chauffeur,
of [x] in de andere gevallen: de chemobiel.

B. woordjes

1.	Chihuahua, China, chocolate, chófer
2.	chaqueta, Chile, macho, Elche
3.	chico, muchacho, cheque, Juchitán

C. frequente combinaties

4.	Dicho de otra manera: tengo que estudiar más. Anders gezegd: ik moet meer studeren.
5.	¡Márchate! Ga weg!
6.	¡Déme unos churros con chocolate y una horchata de chufa, por favor! Een portie churro's met chocoladesaus en een horchata de chufa, a.u.b.

D. rijmpjes en zegswijzen

7.	Kinderspelletje (uit eds. ANAYA 1976: 26):  China, china, capuchina, en esta mano ¡está la china! Krijtje, krijtje, capucijnekrijtje*, in deze hand zit het krijtje. (* capuchina is ook wel een snoepje)
8.	Kinderrijmpje (uit SCHON 1994: 14): En la calle del ocho me encontré a Pinocho, y me dijo que contara del uno al ocho: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8. In de straat van het nummer acht ontmoette ik Pinocchio, en hij zei me tot acht te tellen: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8.

E. zinnetjes

9.	En China rechazan a chulos, muchachas, coches y cheques. In China worden geen pooiers, meisjes, wagens en cheques aanvaard.
10.	En Machupi(c)chu chocó Pinochet con una muchedumbre de chilenos. In Machupicchu stootte Pinochet op een menigte Chilenen.
11.	La chacha da chocolate a las chicas y a los chicos. Het kindermeisje geeft chocolade aan de meisjes en aan de jongens.
12.	Compró una chaqueta, un chaleco y una percha. Hij kocht een jas, een vest en een kapstok.

F. en als toetje...

Uit eds. ANAYA (1975: 73 en 63)

13.	Raadseltje uit Uit SCHON (1994: 14) Choco me llamo de nombre, late de mi corazón, el que no sepa mi nombre es un gran borricón. "Choco" is mijn voornaam, "laatje" voor de intimi, wie mijn naam nu nog niet geraden heeft, is wel een heel grote dummie.